Czym jest gazobeton i jakie ma właściwości?

Czego dowiesz się z artykułu?

Oprócz wytrzymałości na obciążenia, ściany zewnętrzne powinny zapewniać dobrą izolacyjność cieplną i korzystny mikroklimat wewnątrz pomieszczeń, chronić przed hałasem, a także umożliwiać pożądane wykończenie od strony zewnętrznej i wewnętrznej. Nie bez znaczenia jest również technologia ich wznoszenia - rzutująca na pracochłonność, organizację placu budowy czy potrzebne narzędzia i sprzęt.

Jednym z wykorzystywanych materiałów ściennych jest beton komórkowy i choć jego główna zaleta to wysoka ciepłochronność, to w obecnie stosowanej technologii budowy ścian warstwowych, ma to mniejsze znaczenie.

Wymagania stawiane materiałom ściennym

Pożądane cechy materiałów ściennych są w wielu przypadkach niemożliwe do uzyskania w wyrobach jednorodnych, gdyż niektóre ich własności wzajemnie się wykluczają. Przykładowo, wysokie wymagania dotyczące izolacji akustycznej, związane z dużą gęstością materiału, są w sprzeczności z dobrą izolacyjnością cieplną.

Z tego względu najczęściej wznoszone są ściany dwu- lub trójwarstwowe, gdzie połączone ze sobą "wyspecjalizowane" warstwy zapewniają korzystne parametry całej przegrody.

Dla materiałów konstrukcyjnych w takich przegrodach istotne cechy użytkowe to:

Materiały ścienne używane do budowy domów jednorodzinnych nie muszą spełniać szczególnych wymagań wytrzymałościowych, a wykorzystywane wyroby charakteryzują się odpornością na ściskanie w szerokich granicach od 1,5 MPa dla betonu komórkowego do 25 MPa dla silikatów.

Natomiast, ze względów użytkowych, istotna jest nie tylko wytrzymałość zamocowania instalowanego wyposażenia, ale i struktura materiału - jednolita lub ażurowa, która wymaga doboru odpowiednich elementów mocujących.

Paroprzepuszczalność ścian zewnętrznych bywa utożsamiana z tzw. oddychaniem muru, rozumianym jako zdolność do wentylacji i odprowadzenia wilgoci na zewnątrz. W rzeczywistości nawet najlepiej „oddychająca” ściana nie jest zdolna do utrzymania wilgotności powietrza na pożądanym poziomie i nie zastąpi systemu wentylacyjnego domu.

Natomiast paroprzepuszczalność warstw ściennych wpływa na możliwość kondensacji pary wodnej wewnątrz muru, co może doprowadzić do trwałego zawilgocenia.

W praktyce problem ten dotyczy użycia materiałów charakteryzujących się wysoką paroprzepuszczalnością i jednocześnie dobrą izolacyjnością cieplną (wełna mineralna, bloczki ciepłochronne z betonu komórkowego). Nie można ich pokrywać paroszczelnymi warstwami od strony zewnętrznej, gdyż uniemożliwi to ich wysychanie.

Ścian z betonu komórkowego nie można pokrywać od zewnątrz paroszczelnymi powłokami, fot. L. Jampolska.

Zdolność ścian do magazynowania ciepła - czyli akumulacja cieplna - korzystnie wpływa na stabilizację temperatury pomieszczeń i pozwala efektywnie wykorzystywać energię pochodzącą, np. z nasłonecznienia. Pośrednio, dzięki stabilizacji temperatury, uzyskujemy też efektywniejszą pracę urządzeń grzewczych, które mogą pracować w sposób płynny bez skokowych zmian mocy grzewczej.

Wysoką akumulację zapewniają ściany o dużej masie izolowanej, czyli takie, w których wewnętrzna warstwa zbudowana jest z ciężkich materiałów, a od zewnątrz znajduje się gruba warstwa izolacji termicznej.

Przeczytaj

Czy ciepłochronność materiałów ściennych jest ważna?

Uzyskanie wymaganej ciepłochronności ścian zewnętrznych na poziomie współczynnika przenikalności cieplnej U ≤ 0,2 W/m2 K, skłania wielu inwestorów do budowy przegród warstwowych. Konstrukcja postawiona z dowolnego materiału ściennego z ociepleniem grubości 20 cm z nadwyżką spełnia te wymagania.

Natomiast użycie materiałów jednorodnych ogranicza możliwości stawiania ścian wysoko energooszczędnych, gdyż mur jednolity musiałby mieć nieracjonalne dużą grubość. Dodatkowy problem będą stwarzać mostki cieplne na wytrzymałościowych elementach konstrukcyjnych (wieńcach, nadprożach, filarach).

Decydujące znaczenie mają względy ekonomiczne - równoważna poprawa ciepłochronności - odpowiadająca powiększeniu warstwy ocieplenia o 1 cm wymaga pogrubienia muru, z np. ciepłochronnego betonu komórkowego o przynajmniej 3 cm.

Mury z betonu komórkowego

Wyroby z betonu komórkowego wykorzystywane są już od wielu lat do budowy ścian zewnętrznych i przegród wewnętrznych, a bogaty asortyment o zróżnicowanych parametrach pozwala na łatwy dobór tego materiału do konkretnych zastosowań.

W uproszczeniu produkcja betonu komórkowego, nazywanego też gazobetonem czy siporeksem, polega na spienieniu zaczynu cementowo-wapiennego, piasku i dodatków w wyniku reakcji pianotwórczej z proszkiem aluminiowym. W efekcie powstaje porowaty blok wstępnie utwardzonego materiału, który cięty jest na bloczki o wymaganych wymiarach. Następnie są one poddane autoklawizowaniu (nasyceniu gorącą parą wodną), co zwiększa ich wytrzymałość.

Zależnie od przeznaczenia, utwardzone bloczki mogą być przekazane do obróbki mechanicznej, kształtującej zaczepy boczne i uchwyty. Niewielka twardość tego materiału ułatwia również jego obróbkę na budowie, umożliwiając precyzyjne przycinanie czy kształtowanie z użyciem narzędzi widiowych.

Asortyment wyrobów z beton komórkowego obejmuje kilka klas wytrzymałościowych, zależnych głównie od gęstości materiału, w zakresie 1,5-4,0 MPa.

Z betonu komórkowego buduje się zarówno ściany zewnętrzne......jak i przegrody wewnętrzne, fot. Solbet.

Najlżejsze - o gęstości 300 kg/m3 - charakteryzują się wysoką ciepłochronnością. Współczynnik lambda producenci określają w granicach 0,085-0,09 W/m K i takie bloczki przeznaczone są głównie do wznoszenia ścian jednowarstwowych o ciepłochronności na poziomie 0,2 W/m2 K.

Wyroby o większej gęstości 500-700 kg/m3 przeznaczone są do wznoszenia ścian dwu- i trójwarstwowych przenoszących duże obciążenia konstrukcyjne.

Oprócz materiałów do wznoszenia ścian zewnętrznych, wytwarzane są produkty do stawiania ścian wewnętrznych, tworzenia obudów nadproży czy okładzin termoizolacyjnych o dobrych własnościach ciepłochronnych, zbliżonych, np. do styropianu. Standardowe wymiary czołowe to najczęściej 24x59 cm przy grubościach 6-48 cm, zależnie od odmiany i przeznaczenia.

Mimo niskiej zdolności podciągania kapilarnego, ze względu duże pory w strukturze beton komórkowy jest nasiąkliwy i w razie zamoknięcia bardzo długo wysycha, a zamrożony w tym stanie ulega całkowitej destrukcji.

Rosnące koszty robocizny, a także dążenie do skracania czasu procesu inwestycyjnego, sprawiają, że wykonawcy coraz częściej chcą wykorzystywać materiały pozwalające na szybkie i wygodne wznoszenie ścian budynków.

Większość oferowanych obecnie materiałów ściennych z betonu komórkowego eliminuje konieczność tworzenia spoin pionowych, dzięki ukształtowaniu bocznych ścianek w formie pióra i wpustu. Dzięki temu odpada kłopotliwe nakładanie zaprawy na boki bloczków czy pustaków, a także łatwiej utrzymać prostoliniowość muru.

Boczne ścianki bloczków z betonu komórkowego mają formę pióra i wpustu, dlatego nie wymagają nakładania zaprawy, fot. Solbet.

Nowe rozwiązania na rynku produktów z betonu komórkowego

Powszechne jest też ukierunkowanie producentów materiałów ściennych na powiększanie ich wymiarów - nowe systemy pozwalają na postawienie 1 m2 ściany z mniej niż 8 elementów - przy jednoczesnym ułatwieniu ich wbudowania. Ukształtowane uchwyty czy otwory umożliwiają wygodne przenoszenie i precyzyjne ustawienie na murze.

Obecnie produkowane bloczki mają również dokładniejsze wymiary - tolerancje nie przekraczają 1-2 mm - co pozwala na zastosowanie cieńszych spoin poziomych. Zamiast tradycyjnych zapraw murarskich, do łączenia wykorzystuje się wtedy cienkowarstwowe zaprawy klejowe. Są one nakładane wydajnym dozownikiem, który jednocześnie zapewnia równomierną grubość spoiny.

Nowością jest zastosowanie do murowania pianki poliuretanowej o wysokiej ciepłochronności, co zdecydowanie poprawia izolacyjność, eliminując mostki cieplne na spoinach. Sporym ułatwieniem prac murarskich jest rozszerzenie oferty produktów o elementy uzupełniające - narożne, połówkowe czy ościeżnicowe, co wyklucza konieczność przycinania ich na budowie, zapewniając jednocześnie jednorodność materiałową na całej powierzchni ściany.

Dokładnie postawione ściany o równej powierzchni pozwalają też na uproszczenie sposobu ich wykończenia. Na gładkim i równym murze można nakładać tynki pocienione, co ogranicza zużycie zapraw tynkarskich i zapewnia szybsze ich wykonanie.

PoradnikCenisz nasze porady? Możesz otrzymywać najnowsze w każdy czwartek!

Autor: Cezary Jankowski

Opracowanie: Martyna Nowak-Ciupa

fot. otwierająca: H+H