Prezydent Tychów: Inwestujemy i czekamy na nowe unijne dotacje

Przypomina, że na przestrzeni ostatnich lat widać wyraźny spadek nadwyżki operacyjnej miasta. W roku 2018 wyniosła ona w Tychach 100 mln zł, a planowana na rok 2022 – zaledwie 11 mln zł.

– To skutek większej dynamiki wzrostu wydatków bieżących nad dochodami bieżącymi wynikającej m.in. z „Polskiego ładu" oraz ciągłego ponadprzeciętnego wzrostu wydatków bieżących. Jest to zjawisko o tyle niepokojące, że to właśnie poziom nadwyżki operacyjnej stanowi o potencjale inwestycyjnym samorządu oraz o możliwości regulowania przez samorząd zobowiązań wynikających z zaciągniętych pożyczek i kredytów. Obserwujemy też coraz większy udział w wydatkach (w Tychach to aż 42 proc.) środków przeznaczonych na oświatę i wychowanie. W przyszłym roku miasto przeznaczy na nie 325 mln zł, tj. o 15 mln zł więcej niż w roku bieżącym. A nie ma w tej kwocie ujętych np. remontów placówek oświatowych – wyjaśnia prezydent.

Państwo daje za mało

Podkreśla, że wzrost wydatków jest wyższy niż wzrost środków otrzymywanych z budżetu państwa, a różnica między tymi dwoma wartościami stale się powiększa. Łączna dopłata miasta do funkcjonowania oświaty wzrosła na przestrzeni ostatnich 5 lat z 78 mln zł w roku 2018 do 133 mln zł w roku 2022. Subwencja oświatowa i dotacje z budżetu państwa nie pokrywają nawet kosztów wynagrodzeń nauczycieli.

– Każdą złotówkę musimy oglądać nie dwa, a trzy razy, a realizacja niektórych inwestycji musi zostać odłożona w czasie, choć mamy świadomość, że dla mieszkańców to ważne projekty. Jest jeszcze jeden istotny problem. Obecnie wciąż realizujemy projekty, na które otrzymaliśmy dofinansowanie z Unii Europejskiej m.in. ITS, budowę centrum przesiadkowego czy modernizację oświetlenia w mieście. W 2022 r. to środki w wys. 90 mln zł. Ale pamiętajmy, że są to środki z kończącej się perspektywy finansowej na lata 2014–2020. Podziału środków z nowej perspektywy na lata 2021–2027 możemy spodziewać najwcześniej w trakcie 2022 r. po zaakceptowaniu przez instytucje unijne Krajowego Planu Odbudowy oraz po ogłoszeniu i rozstrzygnięciu pierwszych konkursów przez regionalne instytucje dofinansowujące. Kiedy środki trafią do samorządów – nie wiadomo – mówi Andrzej Dziuba.

Najważniejsze inwestycje w Tychach w 2022 r.

Kontynuacja projektu Inteligentnego Systemu Zarządzania i Sterowania Ruchem. Realizacja tej inwestycji rozpoczęła się w 2021 r., a planowany termin zakończenia to 30 czerwiec 2022 r. Łącznie w ramach ITS przebudowanych zostanie blisko 40 skrzyżowań w mieście. Dzięki systemowi komunikacja ma działać lepiej i bardziej punktualnie, a kierowcy mają przemieszczać się po mieście płynniej. Sercem całego systemu będzie zlokalizowane w pomieszczeniach stadionu miejskiego Centrum Sterowania Ruchem (CSR). Jego budowa już się zakończyła. To tam docelowo będą gromadzone bieżące informacje o ruchu drogowym, tam też będzie główny ośrodek monitorowania ruchu przez system kamer. W ramach systemu na ulicach pojawią się m.in. stacje monitorujące pogodę, stacje pomiaru zanieczyszczeń i poziomu hałasu, a także tablice informujące o dostępności miejsc parkingowych. Całość uzupełnią tablice informacyjne na przystankach czy urządzenia umożliwiające automatyczne liczenie pasażerów w autobusach.

Całkowity koszt zadania to ponad 124 mln zł, z czego prawie 98 mln zł pochodzi z pozyskanego dofinansowania ze środków unijnych z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz środków z Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych.

Budowa centrum przesiadkowego u zbiegu ulic Wyszyńskiego i Edukacji. Realizacja zadania rozpoczęła się w 2021 r. Przy Szpitalu Wojewódzkim powstaje wielopoziomowy parking park & ride ze 117 miejscami postojowymi dla samochodów osobowych, 48 miejscami dla rowerów oraz 22 dla motocykli. W ramach zadania przebudowane zostaną istniejące ciągi piesze, wybudowane zostaną nowe chodniki i ścieżki rowerowe o łącznej długości 675 m oraz wymienione zostaną dwie wiaty przystankowe po obu stronach ul. Wyszyńskiego. Całkowita wartość zadania to 14,9 mln zł, z czego 11,5 mln zł pochodzi ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Planowany termin zakończenia realizacji zadania to czerwiec 2022 r.

Przebudowa dwóch wiaduktów drogowych w ciągu drogi krajowej nr 44. Obecnie opracowywania jest koncepcja tej inwestycji. Wiadukty znajdują się na DK44, jednej z głównych arterii miasta, łączącej Tychy z Mikołowem i Gliwicami. Oba są w złym stanie technicznym i wymagają generalnego remontu. W ramach inwestycji m.in. stare obiekty zostaną wyburzone, przebudowane zostaną jezdnie oraz ciągi pieszo-rowerowe. Szacunkowy koszt całej inwestycji to 50 milionów złotych. Miasto Tychy otrzymało na ten cel 47,5 milionów złotych dofinansowania z Programu Inwestycji Strategicznych.

Budowa przystani sportów wodnych przy Jeziorze Paprocańskim. Nowa, zaprojektowana od podstaw marina zastąpi dotychczasowe obiekty, z których korzystają kluby żeglarskie. Dlatego prace poprzedzone zostały konsultacjami z przedstawicielami tych klubów. Jej budowa ma zakończyć zagospodarowywanie wschodniego brzegu Jeziora Paprocańskiego. Projekt wykonała firma RS+ Robert Skitek.

Budowa wodnego placu zabaw w parku Jaworek. Na 400 m kw. zostanie rozmieszczonych 20 wielobarwnych urządzeń o różnych formach i kształtach. Niecka wodnego placu otoczona będzie ławeczką do siedzenia oraz drewnianym tarasem. Nad niecką zostanie przewieszony mostek w konstrukcji żelbetowej, który ma służyć do przechodzenia między południową a północną częścią terenu oraz jako miejsce obserwacji bawiących się dzieci. Mostek będzie się łączył z alejkami parkowymi. Zagospodarowany zostanie także teren wokół. Zaprojektowano również natryski, przebieralnie, automatyczną toaletę publiczną. W pobliżu pojawią się stojaki dla rowerów, kosze na śmieci, zamontowane zostanie także oświetlenie. Projekt przewiduje także przesadzenie istniejących drzew oraz nowe nasadzenia w postaci m.in. drzew w formie piennej i wielopiennej, krzewów, bylin, pnączy. Koszt inwestycji to 6,5 mln zł. Projekt wykonała firma RS+ Robert Skitek.

Rozbudowa Ośrodka Rehabilitacyjno-Edukacyjno-Wychowawczego przy al. Niepodległości. Inwestycja zakłada dobudowę nowego parterowego skrzydła budynku o powierzchni ponad 1600 m kw. W nowej przestrzeni znajdą się m.in.: gabinety lekarskie, sale do rehabilitacji, strefa relaksacyjna, gabinet hydroterapii, krioterapii, kuchnia treningowa, pracownie warsztatowe oraz pomieszczenia techniczne i gospodarcze. Pojawi się także część "wytchnieniowa" dla osób, które znajdą się w wyjątkowej sytuacji np. podczas pobytu w szpitalu nie mają z kim zostawić swoich dorosłych niepełnosprawnych podopiecznych. W ramach inwestycji wyremontowana zostanie elewacja istniejącego budynku, a w ogrodzie ośrodka powstanie spacerowa ścieżka. Koszt inwestycji to 10,3 mln zł.

Przebudowa i rozbudowa budynku byłej szkoły przy ul. Oświęcimskiej w Tychach na budynek mieszkalny wielorodzinny Projekt zakłada budowę 30 mieszkań komunalnych o średniej pow. 59 m kw. oraz 54 miejsc postojowych. Budynek zaprojektowano z uwzględnieniem nowoczesnych, ekologicznych rozwiązań technologicznych oraz udogodnień dla osób niepełnosprawnych. Wartość projektu: 11,9 mln zł. Kwota dofinansowania ze środków Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych: 8 mln zł.