Zdalne przeszukanie komputerów obywateli i policyjne trojany w projekcie nowelizacji polskiej ustawy o Policji
Gdyby ktoś szukał informacji na temat projektowanej ustawy nowelizującej ustawę o Policji, o których niektóre media pisały, że na jej mocy "funkcjonariusze otrzymają więcej uprawnień do inwigilacji i śledzenia obywateli", a chodzi m.in. o możliwość zdalnego przeglądania zawartości dysków twardych ("stosowanie środków elektronicznych umożliwiających niejawne i zdalne uzyskanie dostępu do zapisu na informatycznym nośniku danych, treści przekazów nadawanych i odbieranych oraz ich utrwalanie", to chętnie pokażę kilka materiałów źródłowych, bo nie chodzi wyłącznie o takie, zdalne przeszukanie (projekt noweli ma 69 stron a uzasadnienie 60 stron; por. również dział retencja danych niniejszego serwisu). W zakresie zdalnego przeszukania dysków projektodawca nawiązuje do niemieckich prac, które komentowałem w kilku tekstach publikowanych w tym serwisie. Warto również odnotować, że Helsińska Fundacja Praw Człowieka krytykuje projekt.
O niemieckim procesie legislacyjnym, który dotyczył uprawnień do zdalnego i skrytego przeszukiwania dysków, pisałem m.in. w tekstach: Koń jaki jest, nie każdy widzi, czyli niemieckie prace nad projektem "Federal trojan", Jednym głosem przewagi przyjęto w Niemczech nowe uprawnienia inwigilacyjne BKA, Zdalne przeszukanie komputerów (niemieckich) obywateli - cd. dyskusji oraz Zdalna inwigilacja komputerów obywateli i rozstrzygnięcie niemieckiego Trybunału Konstytucyjnego. To nie tylko tendencja niemiecka: Zdalna inwigilacja komputerów obywateli - Wielka Brytania wychodzi naprzeciw strategii UE. Nasza Policja pochyla się też nad problemem szyfrowania treści na nośnikach, a więc odsyłam do takich tekstów jak Szyfrujesz? Ujawnij klucz, albo więzienie. i Nie mogli dobrać się do (rzekomo) skrycie przeprowadzanych nagrań.
Na początek kilka doniesień medialnych oraz komentarzy na temat projektowanej noweli: Pluskwy w telefonach i szpiegowanie komputerów, czyli nowe uprawnienia policji, HFPC krytycznie o rozszerzeniu operacyjnych uprawnień policji.
Skoro obiecałem materiały źródłowe, to pojawia się pytanie: gdzie szukać projektu? Nie na stronie podmiotowej BIP MSWiA, nie na stronie podmiotowej BIP Ministerstwa Sprawiedliwości. Należy tego projektu szukać na stronie BIP Policji: Projekt ustawy o zmianie ustawy o Policji i niektórych innych ustaw.
Nowelizacja istotnie jest obszerna, ale wybierzmy tylko jeden temat. W projekcie w ust. 6 w pkt 3 ustawy o Policji kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 4 w brzmieniu:
W uzasadnieniu do projektu (niestety DOC) można przeczytać na temat tego zabiegu:
Poza tym projekt nowelizacji m.in. rozszerza katalogu przestępstw, przy których zapobieganiu i ściganiu policja może stosować kontrolę operacyjną. Co na to Helsińska Fundacja Praw Człowieka?
Pełna treść opinii Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka z 30 września 2009 r., która została przekazana Podsekretarzowi Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, p. Witoldowi Drożdżowi, dostępna jest na stronie Fundacji (PDF).
Skoro w powyżej cytowanym uzasadnieniu projektu mowa o nowelizacji ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną, to odsyłam również do dziś opublikowanego obok tekstu: Policja zabiega o wprowadzenie ustawowego obowiązku retencji danych przetwarzanych przez dostawców usług internetowych.