Nadchodzi parkingowa rewolucja | EurobuildCEE

Płacenie smartfonem za miejsce parkingowe czy specjalna aplikacja, która wskazuje wolne miejsca na postój samochodu – takie rozwiązania nie są już wyjątkiem. Miejskie parkingi w europejskich metropoliach coraz częściej wyposażone są w innowacyjne systemy. Bezprzewodowe czujniki zapisują dane dotyczące obłożenia miejsc, informują o płatnościach i automatycznie powiadamiają miejskich urzędników, ułatwiając im ustalanie stawek za parkowanie, w zależności od popytu, lokalizacji i pory dnia. A kierowcy dostają dzięki temu informację o tym, które miejsca i w jakim rejonie są akurat dostępne. Popularność inteligentnych systemów parkowania rośnie także w polskich miastach. Korzystają one z różnych technologii, większość działa jednak w oparciu o systemy wykorzystujące dane GPS pochodzące ze smartfonów kierowców i czujniki umieszczone na parkingach.

Wiele systemów – jeden cel

Jednym z takich rozwiązań jest system Smart Parking firmy Comarch, który wdrożono pilotażowo m.in. w Gdańsku. Bazuje on na poborze danych opartych o tzw. wideodetekcję. Partnerem gdańskiego projektu jest firma Energa Oświetlenie. – Nasz system umożliwia wykorzystanie wielu metod rejestrowania danych w zależności od rodzaju parkingu, jego lokalizacji, ułożenia i rodzaju miejsc. Wykorzystujemy do tego celu kamery oraz dane z zapisu wideo, które są w stanie rozpoznać nie tylko stan miejsca parkingowego, ale takżem.in. nieprawidłowe parkowanie. Drugą stosowaną metodą jest wykorzystanie czujników magnetycznych, montowanych powierzchniowo pod każdym z miejsc parkingowych. Metoda dobierana jest pod kątem określonej lokalizacji. Kamery oraz algorytmy wideo mają przewagę szczególnie tam, gdzie możemy objąć zasięgiem widzenia kamery dużą liczbę miejsc. Czujniki są dobrym rozwiązaniem, jednak ich specyfika montażu oraz ingerencja w infrastrukturę drogi powoduje, że nie jest to rozwiązanie tak elastyczne jak kamery, szczególnie w sytuacji zmian w organizacji ruchu na danym terenie – wyjaśnia Wojciech Dec, product manager z firmy Comarch Smart City.

Jego zdaniem rozwiązanie wdrożone w Gdańsku to dobry przykład nowoczesnych technologii z obszaru smart city. Inteligentne kamery umieszczone wprost na latarniach ulicznych dokonują błyskawicznych analiz wideo i przekazują dane o stanie wolnych miejsc miejskim urzędnikom i mieszkańcom. – Nasze rozwiązanie spotyka się z zainteresowaniem klientów także w mniejszych miejscowościach, ale też na rynku komercyjnym, w tym również w sektorze centrów handlowych – dodaje Wojciech Dec. Obecnie firma prowadzi prace nad wdrożeniami i pilotażem podobnych systemów także poza granicami Polski. – Poza informacją o wolnych miejscach parkingowych miasta uzyskują pełną statystykę ruchu i są w stanie weryfikować rolę i wpływ nowo powstałej inwestycji na zachowania transportowe mieszańców – informuje Wojciech Dec.– Chcemy, aby nowe rozwiązania były dedykowane mieszkańcom i turystom, aby mieli podgląd, czy warto poruszać się samochodem, a jeżeli tak, to gdzie będzie łatwiej się dostać i zaparkować – mówi Tomasz Wawrzonek, zastępca dyrektora ds. zarządzania w Gdańskim Zarządzie Dróg i Zieleni

Lepiej zbadać grunt

– Od ponad ośmiu lat inwestujemy w Inteligentne Systemy Transportowe (ITS). System wdrożony razem z firmą Comarch na ul. Długie Ogrody był uzupełnieniem tych działań i szukaniem dodatkowej ścieżki rozwoju informacji oraz infrastruktury parkingowej. Doświadczenia z tego pilotażu posłużyły nam w dużym stopniu jako poligon doświadczalny, dane mówiące o stopniu wykorzystania miejsc i o rotacji były zbierane dla naszych potrzeb. W konsekwencji przydały się do analiz mających na celu rozszerzenie strefy płatnego parkowania – mówi Tomasz Wawrzonek, zastępca dyrektora ds. zarządzania w Gdańskim Zarządzie Dróg i Zieleni. Obecnie Gdańsk będzie jednak wprowadzać systemy oparte na czujnikach dedykowanych każdemu miejscu postojowemu. W najbliższym czasie planowane jest m.in. zdigitalizowanie najważniejszych parkingów nadmorskich, tj. parkingu na przedłużeniu ulicy Jana Pawła II, stanowiącego kluczowy element zaplecza parkingowego terenów przyplażowych, oraz parkingów w dzielnicy Jelitkowo i na Przymorzu. – Chcemy, aby nowe rozwiązania były dedykowane mieszkańcom i turystom, aby mieli podgląd, czy warto poruszać się samochodem, a jeżeli tak, to gdzie będzie łatwiej się dostać i zaparkować. Dodatkowo będzie to powiązane z informacją na tzw. tablicach zmiennej treści przy głównych trasach dojazdowych oraz aplikacją, która będzie jednym z elementów systemu – zapowiada Tomasz Wawrzonek. Nowe rozwiązania warto wdrażać, zaczynając najpierw od pilotażu. – Zawsze jest lepiej wybadać grunt i zobaczyć, co się pod taflą wody kryje, zanim skoczy się główkę, bo potem można być nieprzyjemnie zaskoczonym – dodaje gdański urzędnik. Kolejnym problemem według niego są kwestie technologiczne, które również są skomplikowane. Sposób doboru czujników informujących o zajętości miejsc postojowych paradoksalnie wcale nie jest taki oczywisty i łatwy. – Strategia finansowania systemów ITS również nas nieco zaskoczyła – w tej chwili jest trudno uzyskać bezpośrednie środki europejskie na takie rozwiązania, przeznacza się je raczej na rozbudowę linii tramwajowych czy elementów infrastruktury, które można podpiąć pod systemy ITS – dodaje Tomasz Wawrzonek.

Pionierskie e-parkowanie w Warszawie

Inne polskie miasta wybierają nieco krótszą drogę i od razu rozpisują przetargi, które dotyczą kompleksowych rozwiązań. Obejmują one zarówno inteligentne parkingi, pobieranie opłat w strefie parkowania, jak i przekazywanie informacji o liczbie wolnych miejsc na danym obszarze. Do wprowadzenia takiego systemu od dłuższego czasu przygotowuje się Warszawa. – Obecnie do dialogu z miastem przystąpiło sześć firm. W toku rozmów wyjaśniane są wszystkie kluczowe kwestie dotyczące przyszłego systemu, dlatego na dziś nie deklarujemy dokładnego terminu, lokalizacji i liczby miejsc objętych systemem – mówi Mikołaj Pieńkos, naczelnik Wydziału Komunikacji Społecznej z Zarządu Dróg Miejskich. Docelowo warszawski system e-parkowania ma być jednym z najnowocześniejszych w Europie. Obejmie on około 30 tys. miejsc postojowych. Znajdzie się w nimm.in. mapa wolnych miejsc postojowych w Strefie Płatnego Parkowania Niestrzeżonego (SPPN). Specjalne czujniki lub kamery będą na żywo sprawdzać, czy w danym punkcie stoi auto. Z kolei kierowcy za pomocą mobilnej aplikacji szybko odnajdą najlepszą trasę dojazdu do celu i zapłacą za parkowanie.

Warszawski ZDM szacuje, że wprowadzenie nowego systemu przyniesie wiele korzyści. Kierowcy zaoszczędzą czas i paliwo (nawet 1,5 tys. zł rocznie). Spadnie także emisja dwutlenku węgla i innych szkodliwych substancji. Poprawi się też sytuacja komunikacyjna w centrum stolicy. Dziś auta krążące w poszukiwaniu miejsc do zaparkowania stanowią nawet 20-30 proc. ruchu w centrum miasta. Projekt będzie realizowany dzięki dofinansowaniu z Unii Europejskiej w ramach tzw. Wirtualnego Warszawskiego Obszaru Funkcjonalnego. Do systemu dołączą też z czasem m.in. Legionowo, Marki, Pruszków, Radzymin i Ząbki. Stolica dostała już 17 mln zł dotacji unijnej na uruchomienie i obsługę systemu w latach 2020-2026. Wdrożenie tak dużego i pionierskiego projektu wymaga jednak czasu i wielu przygotowań. Aby system mógł objąć np. strefę płatnego parkowania, konieczne jest zmapowanie wszystkich ulic i wyposażenie ich w monitorujące urządzenia. Wyzwaniem będzie także aktualizacja danych. Wstępnie czas realizacji projektu, obejmującej zaprojektowanie i przygotowanie aplikacji, bazy danych oraz zakup i montaż sprzętu w całej strefie, oszacowano na około 24 miesiące. – Po zakończeniu dialogu konkurencyjnego wykonawcy zostaną zaproszeni do złożenia ofert i następnie możliwe będzie wyłonienie wykonawcy. W tej chwili nie potrafię jednak podać konkretnych dat – dodaje Mikołaj Pieńkos.– Stolica Podkarpacia będzie tym samym pierwszym w Polsce miastem wykorzystującym technologię MESH 5G – zapowiada Paweł Sokołowski, dyrektor ds. rozwoju obszaru smart city w Asseco Data Systems

Smart city w stolicy Podkarpacia

Warszawę może jednak wyprzedzić Rzeszów. Innowacyjny system inteligentnego parkowania ma działać w Rzeszowie już w 2021 roku. Wartość inwestycji realizowanej przez firmę Asseco Data Systems wyniesie 14,7 mln zł. Rozwiązanie upłynni ruch w strefie płatnego parkowania i skróci czas potrzebny na znalezienie wolnego miejsca parkingowego. Rozmieszczone na obszarze objętych strefą ulic kamery, czujniki i sieci neuronowe będą całodobowo zbierać i analizować dane o parkujących samochodach. Informacja o wolnych miejscach będzie przekazywana na rozmieszczone w strefie płatnego parkowania interaktywne tablice informacyjne i poprzez udostępnioną mieszkańcom aplikację mobilną. Będzie ona również zintegrowana z zewnętrznymi aplikacjami umożliwiającymi wniesienie opłaty parkingowej. Takie rozwiązanie zdaniem Asseco funkcjonuje obecnie w zaledwie kilku europejskich miastach. – To unikalny projekt z zakresu smart city. Poza systemem opomiarowania i monitoringu zbudujemy tu również system transmisji danych, który będzie przekaźnikiem pomiędzy tzw. Centrum Nadzoru a wszystkimi elementami systemu, zmodernizujemy także Centrum Przetwarzania Danych. Co istotne, w centrum Rzeszowa powstanie infrastruktura sieci światłowodowej, wykorzystująca istniejącą sieć LMDS i MESH, co w przyszłości umożliwi połączenie z innymi obiektami miejskimi. Stolica Podkarpacia będzie tym samym pierwszym w Polsce miastem wykorzystującym technologię MESH 5G – zapowiada Paweł Sokołowski, dyrektor ds. rozwoju obszaru smart city w Asseco Data Systems.

Nadchodzi parkingowa rewolucja | EurobuildCEE

Kompleksowo w Katowicach

Na innowacyjne, systemowe rozwiązania postawiły także Katowice. Miasto ogłosiło niedawno przetarg na Inteligentny System Sterowania. Jego elementem ma być aplikacja mobilna, dzięki której poruszanie się samochodem po śląskiej metropolii stanie się łatwiejsze. System ma w założeniach objąć powierzchnię całego miasta, a nie tylko centrum czy wybranych dzielnic. W budżecie stolicy województwa śląskiego wstępnie zarezerwowano na ten cel 60 mln zł. Rozwiązanie ma składać się m.in. z tablic informujących w czasie rzeczywistym kierowców o zdarzeniach drogowych czy koniecznych objazdach. Będzie także więcej kamer umiejących odczytywać numery rejestracyjne przejeżdżających aut. Wszystkie dane będą spływać do centrum zarządzania ruchem przy ul. Młyńskiej 4. Jednym z elementów systemu będzie także aplikacja mobilna. Dzięki niej smartfon pokaże warunki ruchu, zajętość miejsc parkingowych, zalecane objazdy, płynność tras przejazdu, a także plan podróży. System powiadomi nas również o wypadkach drogowych i awariach sygnalizacji świetlnej, ale nie tylko. Dowiemy się także m.in. o imprezach masowych, jaka jest pogoda, a także jak dojechać do najbliższej stacji paliw czy punktu obsługi podróżnych. Na razie jednak nie wiadomo, kiedy system zostanie wprowadzony w życie. – W przetargu wpłynęły trzy oferty, które obecnie analizujemy, wszystkie przekraczają założony budżet. W tym momencie nie podjęto jeszcze żadnej decyzji, trwa analiza ofert – informuje Agnieszka Sitko z Wydziału Transportu Urzędu Miasta Katowice. Wśród ofertów, którzy stanęli do przetargu, są m.in. takie firmy, jak: Siemens Mobility, Sprint oraz konsorcjum hiszpańskich firm: Aldesa Construcciones i Aeronaval de Construcciones e instalaciones, które zaoferowało 82 mln zł.– Nasze rozwiązanie spotyka się z zainteresowaniem klientów także w mniejszych miejscowościach, ale też na rynku komercyjnym, w tym również w sektorze handlowym – mówi Wojciech Dec z firmy Comarch

Kontrola dostępu w smart city

Według Tomasz Wawrzonka inteligentne rozwiązania wdrażane na parkingach obejmują coraz częściej również m.in. kontrolę dostępu, czyli możliwość wjazdu do określonych stref w miastach. – Obecnie przymierzamy się do automatyzacji systemów dotyczących identyfikacji pojazdów wjeżdżających do określonych obszarów w mieście, do których można dostać się za pośrednictwem specjalnych identyfikatorów. Dzisiaj jedynym sposobem kontroli takiego obszaru jest obecność policjantów i strażników miejskich, co niesie ograniczenia. Chcemy, aby odbywało się to automatycznie – kierowca podjeżdża przed wysuwające się słupki uniemożliwiające wjazd, system rozpoznaje uprawnienia pojazdu, chowa słupki i wpuszcza auto do strefy. Takie systemy działają już w innych miastach i nie jesteśmy w tym pionierami. Bazują one m.in. na systemach rozpoznawania tablic rejestracyjnych. Z kolei my zastanawiamy się, czy nie zdecydować się na pewnego rodzaju hybrydę, czyli połączenie systemu rozpoznawania tablic z technologią identyfikacji radiowej, aby na tej podstawie można było dostawać zgodę na wjazd do określonej strefy – wyjaśnia Tomasz Wawrzonek.

W zależności od potrzeb inteligentne systemy parkingowe mogą być wyposażone także w inne funkcje. Na przykład w podwarszawskim Piasecznie w ramach systemu inteligentnego parkowania funkcjonuje 10 ultradźwiękowych czujników do pomiaru poziomu wypełnienia koszy i sześć alarmowych czujników zalewowych do monitorowania poziomu wody w rzekach i rowach melioracyjnych. Zamontowano także zestaw czujników badających środowisko naturalne (pomiar temperatury, poziom hałasu i wilgotność powietrza). – Dzięki nowym technologiom i internetowi rzeczy nasza gmina może stać się bardziej przyjazna mieszkańcom, lepiej zorganizowana i efektywniej wykorzystująca zasoby – zapewnia Daniel Putkiewicz, burmistrz Miasta i Gminy Piaseczno. Kompleksowy system dostarczyła firma Emitel, która zainstalowała 130 czujników na potrzeby m.in. zdalnego pomiaru zajętości miejsc parkingowych w podwarszawskiej miejscowości.

Krzysztof Witoń

kierownik produktu w pionie ITS Siemens Mobility

Dla małych i dużych

W centrach miast użytkownicy dróg szukający miejsca parkingowego stanowią do 40 proc. ogólnego natężenia ruchu. W odpowiedzi na wyzwania stojące przed aglomeracjami miejskimi firma Siemens Mobility już kilkanaście lat temu opracowała rozwiązania do zarządzania miejscem parkingowym na parkingach i w garażach – Sitraffic Guide. To technologia umożliwiająca centralne monitorowanie i zarządzanie miejscami parkingowymi w mieście przez naprowadzanie użytkowników ruchu m.in. poprzez serwisy informacyjne, znaki parkingowe. Kierowcy mogą uzyskać dostęp do aktualnych danych o sytuacji na parkingu za pośrednictwem miejskiego portalu internetowego lub nowoczesnego systemu nawigacji. Rozwiązania te mogą być stosowane zarówno w małych miejscowościach, jak i w aglomeracjach. Z powodzeniem działają w wielu miastach w Niemczech (m.in. Freiburg, Wuppertal, Stuttgart, Karlsruhe) oraz Szwajcarii (Bern, Lugano) czy Luksemburgu. Elementy tego systemu były także wykorzystywane w Poznaniu. Obecnie coraz silniej rozwijane są technologie wspomagające parkowanie z wykorzystaniem rozwiązań mobilności połączonej (connected mobility). Mowa tutaj m.in. o wymianie danych w czasie rzeczywistym pomiędzy inteligentną infrastrukturą a pojazdami, z wykorzystaniem dedykowanych sieci radiowych ITS-G5 oraz mobilnych 5G. Takie rozwiązania stosowane są m.in. w Wielkiej Brytanii oraz Austrii.